اضافه وزن و چاقی را از دیرباز " مادر بیماری ها" می دانستند. علت این امر آن است که بافت چربی به عنوان تولید کننده ترکیبات التهابی، زمینه التهاب خفیف تا متوسط مزمن را فراهم آورده و بدین وسیله، زمینه ابتلا به کارکرد نامناسب انسولین، افزایش چربی های خون و انواع بیماری های التهابی از جمله انواع سرطان، بیماری های قلبی-عروقی، دیابت نوع 2 و... را فراهم می آورد.

 

شاخص های تشخیص اضافه وزن و چاقی در بزرگسالان عبارتند از:

1) نمایه توده بدنی (BMI) که از تقسیم وزن (کیلوگرم) بر مجذور قد (برحسب متر) به دست می آید. اگرچه طبق تعریف متعارف، BMI کمتر از 5/18 به مفهوم لاغری، 9/24-5/18 به معنای برخورداری از وزن طبیعی، 9/29-25 به مفهوم اضافه وزن و بیش از 30 به معنای ابتلا به درجات متفاوت چاقی می باشد، با این حال پیشنهاد گردیده است که در جمعیت های آسیایی (از جمله ایران)، BMI 9/22-5/18 وزن طبیعی، 4/27-23 اضافه وزن، و بیشتر از 5/27 به منزله چاقی تلقی گردد.

2) افزایش دور کمر (زنان و مردان به ترتیب بالاتر از 88 و 102) به عنوان شاخص چاقی شکمی است که همراهی آن با درصد بالای چربی بدن، پیش گویی کننده احتمال بیشتر ابتلا به نارسایی قلب و عوارض همراه چاقی می باشد.

3) نسبت دور کمر به دور باسن که بالا بودن آن (زنان و مردان به ترتیب بالاتر از 8/0 و 1)، نشان دهنده افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی-عروقی در افراد است.

4) تعیین درصد چربی بدن (با استفاده از دستگاه آنالیز ترکیب بدن ((BIA)) یا تخمین درصد چربی بدن (با استفاده از فرمول دورنبرگ به شرح ذیل)

درصد چربی بدن = 2/1)´BMI( +23/0) ´سن بر حسب سال ( -) 8/10 ´ (جنس – 4/5

در این فرمول، ضریب جنسیت را برای زنان صفر و برای مردان 1 قرار می دهیم. درصد چربی %25-20 یا بیشتر برای مردان و %32-25 و بیشتر برای زنان، به عنوان درصد بالای چربی بدن لحاظ می گردیده و مخاطرات مرتبط با چاقی را به شدت افزایش می دهد.

" سیده مریم عبداله زاده " دکترای تخصصی علوم تغذیه دانشکده تغذیه و علوم غذایی

پایان خبر